استاندارد حسابداری شماره 26 – فعاليتهای كشاورزی
فعالیتهای كشاورزی
استاندارد حسابداری شماره 26 فعالیتهای كشاورزی باید باتوجه به ”مقدمهای بر استانداردهای حسابداری “مطالعه و بكار گرفته شود.
دامنه كاربرد
1. كاربرد استاندارد حسابداری شماره 26 در حسابداری موارد زیر الزامی است، مشروط بر اینكه به فعالیتهای كشاورزی مربوط باشد :
الف. داراییهای زیستی، و
ب. تولید كشاورزی در زمان برداشت.
2. استاندارد حسابداری شماره 26 در موارد زیر كاربرد ندارد :
الف. زمین مربوط به فعالیتهای كشاورزی (به استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان داراییهای ثابت مشهود مراجعه شود)، و
ب. داراییهای نامشهود مربوط به فعالیتهای كشاورزی (به استاندارد حسابداری شماره 17 با عنوان داراییهای نامشهود مراجعه شود).
3. این استاندارد در مورد تولید كشاورزی، یعنی محصول برداشت شده از داراییهای زیستی واحد تجاری، تنها در زمان برداشت، كاربرد دارد. بعد از زمان برداشت، تولید كشاورزی تابع الزامات استاندارد حسابداری شماره 8 با عنوان حسابداری موجودی مواد و كالا یا سایر استانداردهای حسابداری مربوط خواهد بود. بنابراین، این استاندارد به فراوری محصولات كشاورزی بعد از زمان برداشت مربوط نمیشود؛ برای مثال، فرایند فراوری انگور تا سركه توسط باغدار پرورشدهنده انگور مشمول این استاندارد نیست. هرچند چنین فرایندی میتواند بهطور منطقی و طبیعی فعالیتهای كشاورزی محسوب شود و با دگردیسی زیستی تا حدی مشابه باشد، اما این نوع فراوری در این استاندارد در تعریف فعالیت كشاورزی قرار نمیگیرد.
تعاریف
تعاریف مرتبط با كشاورزی
5. اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص شده زیر به كار رفته است :
- فعالیت كشاورزی : عبارت است از مدیریت بر دگردیسی داراییهای زیستی برای فروش، تبدیل به تولید كشاورزی یا افزایش داراییهای زیستی.
- دگردیسی : شامل فرایندهای رشد، تحلیل، تولید و تولید مثل است كه به تغییرات كیفی یا كمّی دارایی زیستی میانجامد.
- دارایی زیستی : عبارت است از حیوان یا گیاه زنده.
- تولید كشاورزی : عبارت است از محصول برداشت شده از داراییهای زیستی واحد تجاری.
- گروهی از داراییهای زیستی : عبارت است از مجموعه حیوانات یا گیاهان زنده مشابه.
- برداشت : عبارت است از جداسازی تولید كشاورزی از دارایی زیستی یا پایان دادن به فرایند زندگی دارایی زیستی.
- دارایی زیستی مولد : عبارت است از یكدارایی كه بهقصد تولید مثل، اصلاح نژاد و یا تولید كشاورزی ، با حفظ حیات دارایی زیستی ، نگهداری میشود و قابلیت برداشت در بیش از یك سال را دارد.
- دارایی زیستی غیرمولد : به طبقهای از داراییهای زیستی گفته میشود كه واجد شرایط تعیین شده برای داراییهای زیستی مولد نیست.
6. فعالیت كشاورزی شامل انواع گوناگونی مانند پرورش احشام، درختكاری، كاشت گیاهان یك ساله یا چند ساله، زراعت، كاشت درختان میوه و نهالستان، پرورش گل و پرورش آبزیان است. برخی ویژگیهای مشترك این فعالیتها به شرح زیر میباشد :
الف. قابلیت تغییر. حیوانات و گیاهان زنده بهصورت بالقوه توانایی دگردیسی زیستی دارند،
ب. مدیریت تغییر. مجموعه فعالیتهایی كه از طریق بهینهسازی و ایجاد شرایط لازم (از قبیل سطوح تغذیه، رطوبت، درجة حرارت، كود و نور) فرایند دگردیسی را تسهیل میكند. چنین مدیریتی فعالیت كشاورزی را از سایر فعالیتها متمایز میسازد. برای مثال، بهرهبرداری از منابعی كه مدیریت نمیشود (از قبیل ماهیگیری در دریاها و رودخانهها و قطع درختان جنگلی بدون انجام وظایف احیاء) فعالیت كشاورزی نیست، و
ج. اندازهگیری تغییر. تغییرات كیفی (برای مثال، اصلاحنژاد، درجه غلظت، رسیده بودن، پوشش چربی، میزان پروتئین و مقاومت بافتی) یا تغییرات كمی (برای مثال، تولید مثل، وزن، ابعاد حجمی، طول یا قطر الیاف و تعداد جوانه) ناشی از دگردیسی به عنوان شاخصهای فعالیت معمول مدیریت، اندازهگیری و نظارت میشود.
7. دگردیسی به یكی از نتایج زیر منجر میشود :
الف. تغییرات در دارایی از طریق رشد (افزایش كمی و كیفی حیوان یا گیاه)، تحلیل (كاهش در كمیت یا افت كیفیت حیوان یا گیاه) یا تولید مثل (تكثیر حیوان یا گیاه زنده) یا
ب. تولید محصول كشاورزی از قبیل برگ چای، پشم و شیر.
8. داراییهای زیستی غیر مولد اقلامی هستند كه به عنوان تولید كشاورزی برداشت میشوند یا به عنوان داراییهای زیستی بهفروش میرسند. دامهای گوشتی، دامهای آماده فروش، ماهی پرورشی، غلات در جریان رشد از قبیل ذرت و گندم، و درختان پرورشی جهت تهیه الوار نمونههایی از داراییهای زیستی غیر مولد میباشد. داراییهای زیستی مولد ازجمله شامل اقلامی مانند دامهای شیری، تاكستانها، درختان میوه و مرغهای تخمگذار است.