تعاریف حسابداری
واحدهای اقتصادی
در تعاریف حسابداری واحدهای اقتصادی ، سازمانهای جدا و متمایزی هستند كه به تعداد زیاد در جامعه وجود دارند. از جملة این واحدها ، می توان بانكها ، واحدهای صنفی ، مؤسسات آموزشی ، سازمانهای دولتی ، شركتها ، مؤسسات خیریه و غیره را نام برد.
تقسیم بندی واحدهای اقتصادی
- واحدهای اقتصادی كه فعالیتهای انتفاعی دارند. مانند شركت ایران خودرو ، شركت مخمل و ابریشم كاشان.
- واحدهای اقتصادی كه فعالیتهای غیر انتفاعی دارند. مانند شهرداریها ، مؤسسات آموزشی.
تقسیم بندی واحدهای انتفاعی از لحاظ نوع فعالیت در ایران
- واحدهای تجاری انتفاعی
- واحدهای غیر تجاری انتفاعی
واحدهای تجاری انتفاعی
اشخاص و یا مؤسساتی هستند كه به قصد تحصیل سود به فعالیتهای تجاری می پردازند. مانند انواع مؤسسات و شركتهای تجاری.
واحدهای غیرتجاری انتفاعی
اشخاص یا مؤسساتی هستند كه به قصد تحصیل سود به فعالیتهای غیر تجاری می پردازند. مانند مؤسسات خدماتی.
تقسیم بندی واحدهای انتفاعی از لحاظ طرز تشکیل
- مؤسسات انفرادی (تك مالكی) مانند : تجار و كسبه
- شركتهای ضمانتی مانند : شركتهای تضامنی ، شركتهای نسبی و شركتهای مختلط
- شركتهای سرمایه ای مانند : شركتهای سهامی ، شركتهای با مسئولیت محدود و شركتهای دولتی
- مؤسسات انتفاعی غیر تجاری مانند : دفاتر حقوقی ، مؤسسات حسابرسی
اصول پذیرفته شده حسابرسی
اصول و تعاریف حسابداری ، یك سلسله روشهای قراردادی است كه توسط كارشناسان واستادان حسابداری و یا انجمنهای حرفه ای حسابداران تدوین گردیده ، به تدریج مورد قبول همگان قرار گرفته است و همواره قابل تغییر و تصحیح می باشد.
مفروضات حسابداری عبارت است از
- فرض داشتن شخصیت حقوقی جداگانه
- فرض تداوم و استمرار فعالیتهای مالی
- فرض وجود واحد اندازه گیری
- فرض دوره مالی
فرض داشتن شخصیت حقوقی جداگانه
یعنی اطلاعات مالی برای یك شخصیت حسابداری معین جمع‌آوری می گردد. به طور كلی باید گفت كه فرض داشتن شخصیت حقوقی جداگانه ، یك مبنا برای تعیین خط جدایی بین یك واحد اقتصادی ومالكین آن در دفتر تجزیه و تحلیل فعالیتهای مالی بدست می دهد.
فرض تداوم فعالیت های مالی
یعنی اینكه عملیات یك شخصیت حسابداری باید در یك دوره زمانی كه كافی برای اجرای آن و نیز انجام قراردادها و تعهدات موجود باشد ، ادامه یابد.
فرض وجود واحد اندازه گیری
یعنی اینكه نتایج مالی یك شخصیت حسابداری در قالب پول، سنجیده و گزارش می گردد.
فرض دوره مالی
یعنی اینكه عمر شخصیت حسابداری ، یك دورة كوتاه مدت مثلاً یك سال تعیین گردد ، تا صورتهای مالی در پایان آن تهیه شده و نتایج فعالیتهای مالی تعیین گردد ؛ و استفاده كنندگان از صورتهای مالی مجبور نباشند ، تا پایان عمر شخصیت حسابداری كه نامحدود است ، صبر كنند.
اصول در تعاریف حسابداری یعنی چه
1) اصل قیمت تمام شده
2) اصل وضع هزینه های یك دوره از درآمد همان دوره
3) اصل افشاء حقایق
4) اصل قابل اعتماد بودن
5) اصل قابلیت مقایسه
6) اصل ثبات رویه
مفهوم اصل قیمت تمام شده
یعنی كلیة اقلام با ارزش زمان تملك در دفاتر ثبت و در صورتهای مالی منعكس گردند.
مفهوم اصل وضع هزینه های یك دوره از درآمد همان دوره
یعنی در هر دورة مالی ، هزینه هایی كه در تحقق درآمد همان دوره صرف گردیده است ، باید از همان درآمد وضع گردد.
مفهوم اصل افشاء حقایق
یعنی اینكه كلیة حقایق با اهمیت و مربوط به وضعیت مالی و نیز نتایج فعالیتهای مالی ، باید افشاء گردیده ، در اختیار استفاده كنندگان از صورتهای مالی قرار گیرد.
مفهوم اصل قابل اعتماد بودن
یعنی اینكه اطلاعات مندرج در صورتهای مالی باید ، اولاً صحیح باشند ، ثانیاً قابل تأیید و تصویب باشند و ثالثاً كامل و جامع باشند.
مفهوم اصل قابلیت مقایسه
یعنی اینكه اطلاعات حسابداری باید به همان اندازه كه قابلیت مقایسه با یكدیگر ،در طی دوره های مختلف مالی را دارند ، قابلیت مقایسه با اطلاعات مؤسسات مشابه را نیز داشته باشند.
مفهوم اصل ثبات رویه در تعاریف حسابداری
رعایت اصل قابلیت مقایسه داشتن اطلاعات حسابداری ، مستلزم این اصل می باشد. یعنی اینكه در دوره های مختلف مالی ، یك رویة ثابت حسابداری مورد استفاده قرار می گیرد.
تقسیم حسابداری به رشته های مجزا و تخصصی
- حسابداری مالی (عمومی)
- حسابداری دولتی
- حسابداری صنعتی ()قیمت تمام شده (
- حسابداری مالیاتی
- حسابداری بودجه ای
- حسابرسی
- حسابداری سیستم ها
- حسابداری مؤسسات غیر انتفاعی
- حسابداری اجتماعی
تعاریف حسابداری مالی (عمومی)
در این رشته كه در واقع زیر بنای كلیه رشته های حسابداری است و اكثر مؤسسات بازرگانی از آن استفاده می نمایند ، كلیه فعالیتهای مالی در دفاتر خاص ثبت و در پایان هر دوره مالی ، صورتها یا گزارشهای مالی مورد نیاز تهیه می شود.
تعاریف حسابداری دولتی
چگونگی ثبت و نگهداری حسابها در مؤسسات و شركتهای دولتی ، در این رشته از حسابداری مورد بحث قرار می گیرد.
تعاریف حسابداری صنعتی (قیمت تمام شده)
در حسابداری صنعتی ، نحوة محاسبه قیمت تمام شدة هر واحد محصول در هر یك از مراحل تولید ، توضیح داده می شود. از اینرو به حسابداری قیمت تمام شده نیز معروف است.
تعاریف حسابداری مالیاتی
در این رشته از حسابداری در مورد چگونگی تعیین میزان مالیات بر درآمد مؤسسات و افراد با توجه به قوانین و مقررات مالیاتی مصوب ، گفتگو می شود.
تعاریف حسابداری بودجه ای
حسابداری بودجه ای ، چگونگی تهیه و تنظیم بودجه با توجه به نتایج فعالیتهای مالی و مقایسه بودجة تنظیم شده (پیش بینی عملیات مالی آینده) با نتایج واقعی عملیات مالی را مورد بررسی قرار می دهد.
حسابرسی
حسابرسی عبارتست از بررسی اسناد ، مدارك ، دفاتر و گزارش‌ها مالی یك مؤسسه و اظهار نظر نسبت به صحت نسبی آنها.
مراحل حسابرسی
- مرحله اول :
حسابرسی داخلی كه توسط حسابرسان عضو مؤسسه انجام می شود.
- مرحله دوم :
حسابرسی توسط حسابداران مستقل حرفه ای كه وابسته به مؤسسه نمی باشند.
تعاریف حسابداری سیستمها
در این رشته آموزشهای لازم جهت ارایه یك سیستم حسابداری مناسب برای هر مؤسسه با توجه به نوع فعالیت ، كمیت و كیفیت كار و نیز میزان سرمایه آن مؤسسه داده می شود. سیستم ارایه شده چگونگی گردش كارها را معین می سازد.
تعاریف حسابداری موسسات غیر انتفاعی
در این رشته از حسابداری ، از سیستم و عملیات حسابداری سازمانهای غیر انتفاعی مانند مؤسسات خیریه و مؤسسات آموزشی صحبت می شود. عامل اساسی در این رشته اتخاذ سیستمی است كه پیروی دقیق مدیریت از محدودیتهای مقرر از طرف قوانین یا اشخاص و افراد تأمین كننده منابع مالی مؤسسه را تضمین نماید.
تعاریف حسابداری اجتماعی
یكی از جدید ترین رشته های حسابداری است كه جهت اندازه گیری هزینه ها و فایده های اجتماعی آنها كه قبلاً غیرقابل اندازه گیری به حساب می آمد مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال می توان اندازه گیری الگوی ترافیك بخشهای پر جمعیت یك كشور را نام برد كه دولت می تواند با استفاده از آن ، مؤثرترین نحوه استفاده از منابع حمل و نقل را جهت تسهیل كار تجارت و محیط زیست برای ساكنین منطقه ایجاد نماید.
برای کسب اطلاعات بیشتر به این لینک مراجعه فرمایید.
