دفتر روزنامه چیست؟

دفتر روزنامه چیست ؟

دفتر روزنامه یا دفتر روزنامه عمومی و اختصاصی دفتری است که کلیه معاملات و رویدادهای مالی و محاسباتی با رعایت اصول و ضوابط مربوط به تنظیم دفاتر تجاری موضوع قانون تجارت، اصول و ضوابط و استاندارد های حسابداری در آن ثبت میگردد.

اولین مرحله حسابداری مرحله ثبت فعالیتهاست. در این مرحله، اطلاعات مربوط به فعالیتهای مالی پس از تجزیه و تحلیل و تعیین تاثیری که بر معادله حسابداری دارند(تعیین حسابهای بدهکار و بستانکار) و تنظیم سندهای مربوط در دفتری به نام دفتر روزنامه یا همان دفتر ثبت اولیه به ترتیب تاریخ وقوع ثبت می شوند.

در واحد های تجاری کوچک و متوسط که هر ماه با تعداد قابل توجهی رویداد مالی، که باید در دفاتر به ثبت رسند، روبرو هستند. استفاده از دفاتر روزنامه اختصاصی اجتناب ناپذیر است. در این نوع موسسات معاملاتی که به دفعات تکرار می شوند با توجه به نوع رویداد مالی(مثلا: خرید، فروش، پرداخت نقدی و …) گروه بندی گردیده و هر گروه از معاملات با توجه به تاریخ وقوع رویداد مالی در یک دفتر روزنامه اختصاصی به ثبت می رسند.

تقسیم بندی دفاتر روزنامه

دفاتر روزنامه به دو دسته طبقه‌بندی می شوند:

• دفاتر روزنامه عمومي
• دفاتر روزنامه اختصاصي

دفاتر روزنامه عمومی

ساده ترين و متداولترين نوع دفتر روزنامه را دفتر روزنامه عمومي يا دفتر روزنامه دو ستوني مي نامند. اين دفتر داراي دو ستون بدهكار و بستانكار مي باشد و براي انجام ثبت معاملات در تجارتخانه و مؤسسات كوچك كفايت مي كند.

دفاتر روزنامه اختصاصی

دفاتر روزنامه اختصاصی در مؤسسات بزرگ كه تعداد معاملات تكراري آنها بسيار زياد است مورد استفاده قرار مي گيرد. معمولاً در حدود هشتاد تا نود درصد كليه فعاليتهاي مالي اين قبيل مؤسسات را مي توان به چهار گروه تقسيم کرد.

انواع دفتر روزنامه اختصاصی چیست ؟

1. دفتر روزنامه خريد
2. دفتر روزنامه پرداختهاي نقدي
3. دفتر روزنامه فروش
4. دفتر روزنامه دريافتهاي نقدي

دلایل استفاده از دفتر روزنامه عمومی چیست ؟

1- كليه فعاليتهاي مالي به ترتيب تاريخ وقوع در دفتر روزنامه نشان داده مي‌شود.

2ـ كليه اطلاعات و توضيحات مربوط به هر يك از داد و ستدها به طور يكجا در دفتر روزنامه نشان داده مي شود.

3ـ استفاده از دفتر روزنامه در جلوگيري از وقوع اشتباه در عمليات دفتر داري كمك مي‌كند.

كليه فعاليتهاي مالي به ترتيب تاريخ وقوع در دفتر روزنامه نشان داده مي شود

هر صفحة اين دفاتر داراي ستون تاريخ ، متشكل از روز و ماه مي باشد. در اين ستونها ، فعاليتهاي مالي به ترتيب تاريخ وقوع ثبت مي گردند. در نتيجه در هر زمان ، دفتر روزنامه نشان دهندة كليه فعاليتهاي مالي به ترتيب تاريخ وقوع است.

كليه اطلاعات و توضيحات مربوط به هر يك از داد و ستدها به‌طور يكجا در دفتر روزنامه نشان داده مي شود

چون در ثبت فعاليتهاي مالي در دفاتر روزنامه، بدهكار و بستانكار هر حساب تعيين و سپس ثبت مي گردد. همچنين شرح مختصري از هر فعاليت مالي در زير آن نوشته مي شود. لذا در هر زمان، مي توان اطلاعات مربوط به هر داد و ستد را به طور يكجا از دفاتر روزنامه استخراج نمود.

استفاده از دفتر روزنامه در جلوگيري از وقوع اشتباه در عمليات دفتر داري

چون هر فعاليت مالي پس از تجزيه و تحليل(تعيين بدهكار و بستانكار) در دفاتر روزنامه ثبت مي گردد. لذا، عدم تساوي جمع ستونهاي بدهكار و بستانكار در پايان هر روز(يا هر داد و ستد)ما را متوجه اشتباه در ثبت اقلام مي نمايد. بعلاوه در صورتي كه معاملات بدون ثبت در دفتر روزنامه مستقيماً در دفتر كل ثبت گردند، در صورت وقوع اشتباهاتي نظير : از قلم افتادگي، ثبت مكرر و غيره وسيله اي براي كنترل در دست نخواهد بود.

آرتیکل چیست ؟

آرتيكل عبارتست از ثبت يك فعاليت مالي در دفتر روزنامه

انواع آرتیکل به دو نوع تقسیم می گردد:

1. آرتيكل ساده
2. آرتيكل مركب

در صورتي كه در نتيجه انجام يك فعاليت مالي، يك حساب بدهكار و يك حساب بستانكار گردد ثبت مربوط را آرتيكل ساده مي گويند.

در صورتي كه در نتيجه انجام يك فعاليت مالي، بيش از يك حساب بدهكار و يا بيش از يك حساب بستانكار شود ثبت مربوط را آرتيكل مركب مي گويند.

دفتر كل عبارتست از دفتري كه حسابها پس از طبقه بندي، به طور جداگانه در آن نگهداري مي شوند. اين حسابها ممكن است به‌صورت صفحات يك دفتر و يا به صورت كارتها و اوراق آزاد باشد. البته طبق قانون تجارت ايران، استفاده از كارت به عنوان دفتر كل مجاز نيست.